In de afgelopen maanden hebben de medewerkers van het Sintang Orangutan Center (SOC) weer veel werk verzet. We geven je er weer graag een update van.

Hernieuwde samenwerkingsovereenkomst

Het Sintang Orangutan Center werkt nauw samen met het Indonesische agentschap voor natuurbeheer (BKSDA). De BKSDA is, vergelijkbaar met het Nederlandse Staatsbosbeheer, verantwoordelijk voor het beheer van beschermde natuurgebieden en de dieren en planten die daar leven. Ook de orang-oetans die door het SOC worden opgevangen, vallen onder de verantwoordelijkheid van de BKSDA. Daarom bestaan er strikte afspraken tussen het SOC en de BKSDA over de opvang, rehabilitatie en vrijlating van orang-oetans en de samenwerkingen tussen beide partijen. Afgelopen februari werden deze afspraken geëvalueerd.

De relatie tussen het SOC en de lokale afdeling van de BKSDA in Sintang is prima en de evaluatie was dan ook vooral bedoeld om de bestaande afspraken te bekrachtigen. Een belangrijk punt op de agenda was echter de permanente opvang van orang-oetans die niet meer kunnen vrijgelaten. Denk bijvoorbeeld aan Mamat. Het SOC wil daar onder andere de oefenbossen in Jerora en Tembak voor gebruiken.

SOC en de BSKDA maken afspraken over de opvang van orang-oetans die niet meer kunnen worden vrijgelaten | Foto: SOC

Slijmvliesontsteking

Begin dit jaar merkten de verzorgers dat Penai wat lusteloos was en weinig at. Het medische team heeft haar onderzocht en ze bleek een vaginale slijmvliesontsteking te hebben. Een bloedtest heeft uitgewezen dat ze een tekort aan bloedplaatjes had. Dit zou de ontsteking kunnen verklaren, maar niet wat er precies met Penai aan de hand was. De ontsteking is inmiddels in behandeling.

Een week later heeft het medisch ook speeksel afgenomen om uit te sluiten dat Penai iets ernstigs onder de leden heeft. Ook is er bloed op kweek gezet om te zien of zij last had van een infectie. Uit de bloedkweek kwam naar voren dat Penai knokkelkoorts (dengue fever) had.

Knokkelkoorts kan erg gevaarlijk zijn. Penai heeft daarom drie weken lang intensieve zorg gekregen. Inmiddels gaat het beter met haar. Haar eetlust is terug en ze beweegt zich weer normaal.

Penai wordt onderzocht door artsen van het SOC | Foto: SOC

SOC redt hert

Soms moet het SOC uitrukken voor een ander dier. Enige tijd geleden werd het SOC om hulp gevraagd door een man uit de buurt die in overleg met de BKSDA sambarherten fokt. Eén van zijn dieren was ontsnapt, waarschijnlijk door een gat in de omheining. Na een uur zoeken werd het hert gevonden. Het reddingsteam van het SOC wist het hert met een verdovingsgeweer te raken. Daarna is het sambarhert teruggebracht naar zijn verblijf.

Het sambarhert is weer terug bij zijn eigenaar | Foto: SOC

Studiebeurzen voor scholen rond vrijlatingsgebied

Rond Mendalam, het gebied in nationaal park Betung Kerihun waar de orang-oetans uit het SOC worden vrijgelaten, liggen ook enkele Dajakdorpen. Het SOC heeft deze dorpen om twee redenen al vroeg bij het vrijlatingsprogramma betrokken. Ten eerste is het zaak dat deze dorpen op een goede manier leren samenleven met de groeiende populatie orang-oetans in het gebied. Ten tweede kan de lokale bevolking een belangrijke rol spelen in het behoud van het regenwoud door het bos duurzaam te beheren.

Het SOC geeft daarom voorlichting over hoe mensen moeten handelen als ze in het bos een orang-oetan tegenkomen of als een orang-oetan te dicht bij een dorp komt. Daarnaast helpt zij de gemeenschappen bij het ontwikkelen van duurzame landbouwalternatieven waarmee zij tevens hun inkomen kunnen verhogen. Ook neemt het SOC voor het basiskamp in Mendalam zoveel mogelijk lokale mensen in dienst.

Pas geleden is het SOC ook gestart met het verstrekken van ‘studiebeurzen’ aan verschillende scholen voor basis- en voorgezet onderwijs. Dankzij deze beurzen kunnen straks ook die kinderen naar school waarvan de ouders nu het schoolgeld of het vervoer naar school niet kunnen betalen. Deze beurzen versterken niet alleen het lokale draagvlak voor het SOC: dankzij goed onderwijs – vooral over de eigen gemeenschap en de natuurlijke omgeving – zijn leerlingen later beter in staat om verantwoordelijke keuzes te maken ten aanzien van het gebied waar zij wonen.

De aftrap van het programma was op een school in Putussibau in het bijzijn van de regent van Mendalam. Deze school maakt geen deel uit van het programma, maar de scholen die wel voor de beurs in aanmerking komen waren voor de regent lastig te bereiken.

Groepsfoto bij de symbolische toekenning van de studiebeurzen bij een school in Putussibau | Foto: SOC

Medische controle Terra en Moni

Later dit jaar worden Terra (8) en Moni (6, niet te verwarren met Mona) vrijgelaten in nationaal park Betung Kerihun. De afgelopen jaren hebben ze in het oefenbos in Tembak alles geleerd wat ze moeten weten en kunnen om in het wild te overleven. Terra en Moni zijn nog jong, maar de gedragsdeskundigen zijn het erover eens dat ze er helemaal klaar voor zijn.

Wie onze nieuwsbrieven leest weet dat Terra zich ontzettend goed heeft ontwikkeld. Ze is nieuwsgierig en onderzoekend en vindt het heerlijk om hoog in de bomen door het oefenbos te zwerven. Ze komt alleen naar beneden als de verzorgers het eten komen brengen en daarna ze snel weer de bomen in. Dat gedrag zien we het liefst. Orang-oetans zijn namelijk het veiligst als ze hoog in de bomen zitten.

Terra is overigens goed in staat om zichzelf te beschermen. Pas geleden zagen de verzorgers hoe Terra een tak van een boom aftrok om een gevaarlijke steekvlieg mee te slaan.

Afgelopen januari werden er bloedmonsters afgenomen bij Terra en Moni. Deze bloedmonsters werden onderzocht om te uit te sluiten dat zij bepaalde ziekten meenemen het vrijlatingsgebied in. Hoewel Terra en Moni allebei gezond zijn verklaard, kunnen ze op dit moment vanwege de COVID-19-pandemie nog niet naar het vrijlatingsgebied worden overgebracht.

Er wordt bloed afgenomen bij Terra en Moni | Foto: SOC