Hope, pas 5 jaar oud, is nu al een van de beste nestbouwers van het Jerora oefenbos. Ze bouwt haar nesten meestal vrij hoog in de bomen. Dit is een teken van onafhankelijkheid en dominantie, maar haar vaardigheden maken haar ook een belangrijk voorbeeld voor andere jonge orang-oetans.

Ervaren orang-oetans lijken hun nesten vaak te bouwen op een plek van waaruit ze een goed, helder zicht hebben als ze ‘s ochtends wakker worden volgens Willie Smits die naar vele nesten klom in een vrijlatingsbos in Oost-Kalimantan. ‘s Morgens, na wat rekken en een plas over de rand van het nest kijkt een orang-oetan meestal peinzend om zich heen en maakt plannen waar hij heen zal gaan om voedsel, water en een nieuwe nestplaats te vinden. Vooruit plannen, orang-oetans zijn echte denkers van de jungle.

Hoewel technieken en ontwerpen voor nestbouw vrij complex en divers zijn, lijkt er niet veel culturele variatie te zijn tussen verschillende populaties Borneose orang-oetans. Alle Borneose orang-oetans lijken op dezelfde manier nesten te bouwen. Er zijn echter voorbeelden van gedrag dat alleen in bepaalde populaties wordt waargenomen, en sommige onderzoekers beschouwen het als een bewijs dat orang-oetans de cultuur doorgeven zoals mensen dat doen. Orang-oetans in Mawas, een gebied in Centraal Kalimantan, hebben de neiging hun mond te vullen met bladeren en ze weer uit te spugen als ze bang zijn. En in Oost-Kalimantan is er een populatie orang-oetans (pongo p. Mori) die soms een soort dans op hun nest doen als er onweer is. Hope is ook slim in het vinden van voedsel. Hierdoor eet ze heel divers. Ze is buitengewoon dol op de scheuten van bladplanten.

Hope heeft een nieuw spel uitgevonden. Ze verzamelt wat steentjes en probeert ze vervolgens op haar hoofd te balanceren. Het lijkt misschien een vrij eenvoudig spel, maar het interessante feit is dat het een origineel idee is: het is geen normaal orang-oetangedrag en ze kopieert niet iemand anders. Het is een product van haar eigen creativiteit. Bovendien: het is volkomen nutteloos! En dat maakt het dubbel interessant. Door kiezelstenen op je hoofd te balanceren, krijg je geen eten. Het is gewoon leuk, zoals elk mensenkind zou beamen. Deze vindingrijkheid en creativiteit laat ons zien hoe nauw orang-oetans – of mensapen in het algemeen – aan ons verwant zijn. Steeds meer wetenschappers bestuderen nu zelfs de cultuur onder de mensapen, inclusief de orang-oetans.

Hope houdt ook van andere spelletjes. Ze speelt vaak een spelletje samen met Jack. Ze klimmen in een kleine boom en laten zich dan op de bosbodem vallen. Het lijkt geen competitief spel te zijn: ze hebben niet de behoefte om hogerop te klimmen dan de ander om hun superieure moed te bewijzen. Ze lijken te genieten van de adrenalinestoot. Waar Hope niet van houdt, zijn groenten. Als er kool of bonen op het menu staan, zal ze blijven waar ze is en op haar duim zuigen. Wanneer er echter fruit wordt geserveerd, zal Hope zich een weg banen naar al die zoetigheid en met haar handen en haar voeten vol met fruit hobbelt ze naar een rustige hoek om alles op te eten.

Coverfoto: Hope in het oefenbos | SOC