Mona (vijf) en Selly (zes) zitten samen in dezelfde klas in het oefenbos Jerora, samen met Aming, Boy en Maya. Mona en Selly zijn heel goede vrienden maar hun vriendschap kent ook wel scherpe kantjes. Selly is de dominantste van de twee en wil weleens, als zij en Mona samen in hun nachtverblijf zijn, proberen eten van Mona te stelen. Ze drijft Mona in een hoek en haalt, soms hardhandig, het eten uit Mona’s mond.

Opvallend genoeg gebeurt dit alleen als ze samen in het nachtverblijf zijn. Als zij samen hun lessen in het oefenbos krijgen kan Mona eten wat ze wil en zal Selly het niet afpakken. Het is nog niet duidelijk waarom Selly’s gedrag zo anders is als zij in of buiten het nachtverblijf is.

Mona is nog jong maar ze raakt toch minder geïnteresseerd in de verzorgende armen van de de verzorgers. Ze ontwijkt lichamelijk contact met de andere orang-oetans zoals omhelzingen of samen stoeien. Dit is een goed teken want het laat zien dat zij meer en meer onafhankelijk wordt.

In een situatie van meerdere orang-oetans bij elkaar, zoals in het opvangcentrum, zou je verwachten dat de sociale ontwikkeling van orang-oetans anders verloopt dan bij orang-oetans die in het wild opgroeien. Maar dit is toch niet het geval. Mona was slechts een paar maanden oud toen zij in het Sintang Orangutan Center (SOC) kwam. Haar gedrag wordt blijkbaar grotendeels instinctief en intrinsiek bepaald.

Maar er zijn ook veel geredde orang-oetans die leiden aan trauma’s die zij in hun jonge jaren hebben opgelopen waardoor zij andere behoeften hebben. Zoals Beno bijvoorbeeld. Beno kwam op zesjarige leeftijd in het SOC en is nu twaalf, een adolescent. Beno vindt het nog steeds heerlijk om door zijn verzorgers vastgehouden te worden. Hij huilt nog veel en kan het beste opschieten met jongere orang-oetans. Beno’s kinderlijke gedrag is te wijten aan een tekort aan ontwikkeling van zijn overlevingsvaardigheden. Beno heeft nog maar één keer bladeren direct van een boom gegeten en hoewel hij een goede klimmer is blijft hij meestal de hele dag in één en dezelfde boom zitten. Als Beno niet veel vooruitgang laat zien in zijn sociaal-emotionele ontwikkeling en in zijn vaardigheden die nodig zijn om te kunnen overleven in het wild, zal hij niet snel op de nominatie komen om te worden vrijgelaten.

Mona in het oefenbos in Jerora. | © SOC