Vrijlating van Jacques en Boy

Op 14 oktober 2022 zijn de mannetjes Jacques en Boy vrijgelaten in nationaal park Betung Kerihun. Het was de tiende vrijlating van het SOC sinds 2017. Met Boy en Jacques erbij zitten er nu dankzij het SOC al 23 vrijgelaten orang-oetans in het park.

Een vrijlating is altijd een grote logistieke onderneming. Het nationaal park ligt diep in het binnenland van Borneo en de route ernaartoe gaat deels over water. De reis duurde twee dagen. Op 13 oktober vetrokken ze al om 7 uur vanaf het oefenbos in Jerora. Na zes uur rijden kwamen ze in Putussibau. Daarna was het nog 3 uur per speedboot naar het basiskamp in Mentibat: een gebied diep in het regenwoud van Betung Kerihun. De volgende dag moesten ze nog eens anderhalf uur varen naar Jepala Lala: een deel van het park waar het SOC nog niet eerder orang-oetans heeft vrijgelaten.

Jacques werd als eerste vrijgelaten. Hij klom meteen in de eerste de beste boom en bleef daar kijken naar wat er op de grond allemaal gebeurde. Kort daarna werd Boy vrijgelaten. Boy had minder haast: voordat hij zich bij Jacques voegde, klom hij bovenop de transportkooi om daar rustig de rest van de kokosnoot op te eten die hij ’s ochtends had gekregen.

Jacques en Boy verkenden eerst samen hun nieuwe leefomgeving, maar al vrij snel gingen ze ieder hun weg. Jacques bewoog zich door de boomtoppen richting de bergen, terwijl Boy in tegengestelde richting koers zette naar de rivier. Beide orang-oetans werden scherp in de gaten gehouden door twee observatieteams om te zien of ze zich goed in hun nieuwe omgeving kunnen handhaven.

De eerste waarnemingen van de teams waren al heel bemoedigend. Jacques was al snel allerlei soorten fruit en bladeren aan het eten. En Boy maakte die middag al een mooi nest. Hij ging er niet gelijk in liggen, maar trok eerst nog wat rond.

Later in de middag kwamen Jacques en Boy elkaar weer tegen. Ze speelden wat met elkaar, maar waren toch vooral bezig met zichzelf: Jacques met het uitproberen van nieuwe bladeren en fruit, en Boy met het observeren van de observatieteams…

De volgende ochtend was Jacques vertrokken. Het observatieteam heeft nog ruim een maand naar hem gezocht, maar ze zijn hem niet meer tegengekomen. Omdat Jacques die eerste dag al had laten zien dat hij prima voldoende voedsel kan vinden, is dat op zich geen probleem.

Boy kon nog ruim een week na de vrijlating door zijn observatieteam worden gevolgd, maar na 23 oktober was hij er ook vandoor. Begin november liet hij zich nog even zien, maar daarna is het observatieteam hem niet meer tegengekomen. Het SOC vermoedt dat de twee mannetjes elkaar hebben opgezocht en samen stroomafwaarts zijn getrokken.

Coverfoto: Boy en Jacques kort na hun vrijlating in nationaal park Betung Kerihun | © SOC

Studenten leren over zoönosen

In het najaar van 2022 werd het quarantainecentrum van het SOC regelmatig bezocht door studenten, ouders en kinderen uit West-Kalimantan. Op 25 en 26 oktober werd het quarantainecentrum bezocht door 4 studenten Bosbouw en 5 studenten van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen. Op de tweede dag werden zij rondgeleid door de bosschool van Jerora. Omdat deze activiteit twee dagen duurde, was er meer tijd om dieper in te gaan op technische onderdelen, zoals de medische ingrepen bij orang-oetans en de bestrijding van zoönosen.

Het SOC organiseert regelmatig outreach-activiteiten voor jongere generaties, om kinderen van jongs af aan bewust te maken van het belang van dierenbescherming en hoe ze actief kunnen bijdragen aan het beschermen van het milieu en het behoud ervan.

Op 5 november werd er een outreach-activiteit georganiseerd voor de Khadijah Kleuterschool. De kinderen en hun begeleiders leerden hoe ze verschillende soorten Indonesische dieren kunnen identificeren aan de hand van hun oorsprong, stem en lichaamsvorm. Natuurlijk werd er extra aandacht besteed aan de orang-oetan, waarbij er werd uitgelegd waarom deze niet als huisdieren gehouden kunnen worden. Als afsluiter mochten de kinderen kleurplaten van orang-oetans inkleuren en werd er samen geluncht.

Vrijlating Dora en Rocky

Op 21 februari zijn Dora en Rocky vrijgelaten in nationaal park Betung Kerihun. Een uitgebreid verslag van hun  vrijlating volgt nog maar via deze link kun je alvast een korte video zien:

Vrijlating Dora en Rocky

Dora werd tot haar tweede levensjaar als huisdier gehouden in West-Kalimantan. In maart 2015 werd ze bevrijd door de bospolitie uit de stad Sanggau Regency. Ook Rocky bevond zich in deze provincie, waar hij in december 2015 als driejarige baby werd gered uit het Ketapang-gebied. Ook hij werd gered van de uitzichtloze situatie als huisdier.

Zowel Dora als Rocky kwamen in 2015 in het Sintang quarantainecentrum terecht. Zo hebben zij elkaar als baby’s leren kennen en een sterke band opgebouwd. Hun ontwikkeling liep parallel, want in 2018 werden zij samen overgeplaatst naar Jerora bosschool.  Vier jaar lang hebben ze in het oefenbos allerlei overlevingskills kunnen leren. Ook leerden zij te spelen met andere orang-oetans. Het zelfvertrouwen dat ze daarmee krijgen, is evengoed van groot belang. Eerder zagen we al dat de iets jongere Hope zich ontzettend op kan trekken met de grappige spelletjes die ze speelt met Dora, of dat ze heerlijk in het water kan liggen met Rocky. Hope miste Dora al toen deze in december tijdelijk in isolatie moest vanwege ziekte.

To Be Continued…

Baby’s Tembak verhuist naar Jerora

In november zijn de baby’s Joss, Gieke, Julia en Otan overgeplaatst van het oefenbos in Tembak naar het opvangcentrum in Sintang. Het is nu regentijd, waardoor de jonge dieren sneller ziek worden. In Jerora zijn er betere voorzieningen om te voorkomen dat ze ziek worden en om ze te behandelen als ze toch iets onder de leden krijgen.

Daarnaast is het afgelegen oefenbos in Tembak afhankelijk van lokaal geproduceerd voedsel wat voor een orang-oetan in de groei niet altijd gevarieerd genoeg is. Bovendien kan voedsel daar niet lang worden opgeslagen, waardoor het snel rot. Jerora ligt vlak bij Sintang, waar voldoende groente en fruit te koop is en bovendien kan voedsel in nieuwe orang-oetancentrum wel beter langere tijd worden bewaard.

Voor de baby’s zijn alle nieuwe gezichten in Jerora vast even wennen.

Mona en Aming naar Jerora: worden bijna vrijgelaten

Afgelopen december zijn Dora en Rocky overgeplaatst van het oefenbos in Tembak naar het oefenbos in Jerora. Binnenkort worden Dora en Rocky vrijgelaten, maar voordat het zover is krijgen de twee een medische controle en wordt aan de hand van hun DNA bepaald tot welke ondersoort te horen. Dat is in Jerora makkelijker te regelen dan in het afgelegen Tembak.

Jerora is Mona (8) en Aming (8) niet vreemd: voordat ze naar Tembak verhuisden, verbleven ze hier ook al even. Dat Mona en Aming samen zijn overgeplaatst naar Jerora is geen toeval: de twee dieren zijn ontzettend aan elkaar gehecht.

Toen Mona en Aming in 2018 als kleine aapjes werden binnengebracht in het SOC, werden zij direct goede vriendjes. Dat ze samen een verblijf deelden, heeft daar zeker aan bijgedragen.  Aming beschermde Mona als een grote broer. En Mona hielp Aming graag met behulp van haar hoge intelligentie: Bijvoorbeeld met het oplossen van een verrijkingspuzzel om aan eten te komen.

De twee vrienden maakten ook wel eens korte periodes door met iets meer afstand. Denk aan de keer dat Mona dagenlang werd genegeerd door Aming en tijdelijk niet bij hem in zijn nest mocht slapen. We kunnen niet altijd weten wat er is voorgevallen. Net bij ons, leidt ontwikkeling van een persoonlijkheid soms tot botsingen binnen een vriendschap. Het positieve is dat dit gedrag ook de onafhankelijkheid stimuleert, wat overleving in het wild bevordert. Het is mooi om te zien dat de vriendschap tussen Mona en Aming altijd sterk gebleven is. Ondertussen zijn zij uitgegroeid tot zelfstandige apen die de laatste medische checks ontvangen om spoedig te worden vrijgelaten in het regenwoud!